Το πάρτυ των κύβων
Submitted by glsakoul on Thu, 05/30/2013 - 23:37
Με το VM Base Blocks Addition, μπορώ να βοηθήσω τα παιδιά να μάθουν πρόσθεση. Αναφέρεται δηλαδή στον άξονα "Αριθμοί και πράξεις" και συγκεκριμένα στη μαθησιακή περιοχή της πρόσθεσης. Τα παιδιά μέσω του εν λόγω VM, έχουν τη δυνατότητα να αθροίσουν ποσότητες κύβων, τις οποίες μπορούν να καθορίσουν τα ίδια. Η δράση που θα κάνω ονομάζεται: "Το πάρτυ των κύβων". Σχετίζεται με το ΑΠΣ, καθώς στο ίδιο εντάσσεται η προσέγγιση της πρόσθεσης και η δημιουργία τέτοιων προβλημάτων από αυτά.
Θα εστιάσω στον άξονα «Αριθμοί και πράξεις» και συγκεκριμένα στη μαθησιακή περιοχή της πρόσθεσης. Τα παιδιά είναι σημαντικό να γνωρίζουν από μικρή ηλικία να αθροίζουν ποσότητες με αποτέλεσμα μέχρι και το 100. Οι ποσότητες αυτές μπορεί να είναι κυβάκια. Για αυτό το σκοπό, χρησιμοποιώ το virtual manipulative (vm) Base Blocks Addition, από το NLVM (3-5) (εικόνα 1). Το Base Blocks Addition προσφέρει γραφική αναπαράσταση με κυβάκια. Επίσης, κάνει τη διαδικασία εκμάθησης της πρόσθεσης πιο εύκολη με τη διαχωριστική γραμμή που υπάρχει στην κατηγορία των μονάδων και δεκάδων. Χωρίζει δηλαδή την κατηγορία σε δύο υποκατηγορίες, στις οποίες μπορούν να τοποθετηθούν κυβάκια. Ο αριθμός από κυβάκια που θα υπάρχουν σε κάθε κατηγορία θα φαίνεται στα δεξιά. Πιο συγκεκριμένα, τα κυβάκια της πάνω κατηγορίας, σχηματίζουν τον πάνω αριθμό στα δεξιά, ενώ αυτά της κάτω κατηγορίας, τον κάτω αριθμό στα δεξιά. Αυτοί οι δύο αριθμοί έχουν διάταξη πρόσθεσης, χωρίς όμως να φαίνεται το αποτέλεσμα και άρα να προβληματίζει τα παιδιά ώστε να βρουν μόνα τους το αποτέλεσμα. Ύστερα μπορεί να εμφανιστεί και το τελικό αποτέλεσμα. Με το συγκεκριμένο VM δηλαδή, μπορώ να θέσω προβλήματα πρόσθεσης στα παιδιά και στη συνέχεια να πάρουν τα ίδια τον έλεγχό του και να θέσουν δικά τους.
Να ληφθεί υπόψιν ότι θα χρησιμοποιηθούν προβλήματα με μέγιστο αποτέλεσμα το 100 (με δεκάδες και μονάδες).
Αρχικά, παρουσιάζω στα παιδιά το λογισμικό που επέλεξα, δείχνοντάς τους τα βασικά στοιχεία του, όπως το κουμπί που εμφανίζει τα κυβάκια και το μέρος όπου τοποθετούνται τα κυβάκια. Στη συνέχεια θα τα παροτρύνω να χρησιμοποιήσουν τα ίδια το λογισμικό εισάγοντας κυβάκια στο μέρος εργασίας. Έτσι, μπορώ παράλληλα μέσω ερωτήσεων και συζήτησης να τα διευκολύνω στην εκμάθηση του εν λόγω vm, ενθαρρύνοντας τον πειραματισμό:
«Ποιο παιδάκι θα μου πει τι αλλάζει στα δεξιά, όταν βάζουμε ένα κυβάκι;»
«Όταν το βάζουμε πάνω από την γραμμή ποιος αριθμός αλλάζει;»
«Όταν το μετακινούμε κάτω από την γραμμή ποιος αριθμός αλλάζει;»
«Αν μετακινήσουμε ένα κυβάκι από κάτω πάνω από την γραμμή, τι συμβαίνει με τους αριθμούς δεξιά;»
«Άρα τι δείχνουν οι αριθμοί δεξιά;»
«Αν πατήσουμε το κουμπί πάνω δεξιά (Create Problem/Clear), τότε τι συμβαίνει;»
Αφού τα παιδιά κατανοήσουν το πως λειτουργεί το VM, αρχίζω και τα εισάγω στην έννοια της πρόσθεσης. Βασιζόμενη λοιπόν στο λογισμικό, εξηγώ πώς μπορούν δύο αριθμοί/ποσότητες να προστεθούν. Εισάγω αρχικά ένα κυβάκι πάνω από την γραμμή και δείχνω πως δεξιά φαίνεται ο αριθμός 1. Τότε θέτω ερωτήματα όπως:
«Αν βάλω άλλο ένα κυβάκι πάνω από την γραμμή, πόσα κυβάκια θα έχουμε συνολικά;»
«Τι λέει τελικά ο αριθμός δεξιά;» (μετά την εισαγωγή ενός ακόμη κύβου)
Έπειτα, θα προχωρήσω στο επόμενο στάδιο, το οποίο είναι να τους θέτω κάποια απλά προβλήματα πρόσθεσης χρησιμοποιώντας τη διεπαφή του vm. Μπορώ να αρχίσω από το πρόβλημα 2+1 (εικόνα 2). Αρχικά τους εξηγώ πως το σύμβολο της πρόσθεσης είναι το +, όπως φαίνεται. Στη συνέχεια, ρωτάω τί αποτέλεσμα θα είχε το παραπάνω πρόβλημα. Μετά από τις απαντήσεις, τα ενθαρρύνω να μετρήσουν το σύνολο των κύβων που υπάρχουν στην οθόνη για να ελέγξουν/επιβεβαιώσουν την απάντησή τους με το αποτέλεσμα που εμφανίζεται στην οθόνη μετά το μαρκάρισμα όλων των κύβων (εικόνα 3). Έπειτα, τους θέτω το ίδιο ερώτημα, αλλά αντιμεταθέτοντας τους όρους, δηλαδή 1+2 (εικόνα 4). Αυτό το κάνω γιατί μπορεί να υποθέσουν ότι το 1+2 μπορεί να είναι διαφορετικό από το 2+1. Έτσι θα κατανοήσουν ότι αυτά έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Στη συνέχεια θα επαναλάβω την παραπάνω διαδικασία χρησιμοποιώντας και δεκάδες. (εικόνα 5)
Τέλος, τα προτρέπω να «πάρουν» το ρόλο μου στον υπολογιστή και να δημιουργήσουν τα ίδια προβλήματα για τους συμμαθητές τους. Ιδανικά λοιπόν, θα πρέπει να κατανοήσουν ότι αν προσθέσουμε δύο ποσότητες, τότε δημιουργείται μία νέα ποσότητα. Έτσι θα αρχίζει να ωριμάζει η διαδικασία της πρόσθεσης στο μυαλό τους. Επίσης ότι το αποτέλεσμα της πρόσθεσης, είναι το πλήθος και των δύο ποσοτήτων που προστέθηκαν.
Το σενάριο κατατάσσεται στη μαθησιακή περιοχή «Πρόσθεση - αφαίρεση» της ενότητας «Αριθμοί και πράξεις» στο ΑΠΣ, αφού στόχος μας ήταν τα παιδιά:
Να διερευνήσουν καταστάσεις «βάζω μαζί», «βάζω ακόμα» και «συγκρίνω» για να προσεγγίσουν την πράξη της πρόσθεσης και να κατασκευάζουν απλά προβλήματα πρόσθεσης.