Attribute Trains

Συμπληρώνοντας τα βαγόνια του τρένου

Submitted by chita on Sun, 06/16/2013 - 12:29

Χητα Ευθαλία

2012-13

Περίληψη:

Kατά την πλοήγηση μου στον ιστότοπο του National Library of Virtual Manipulatives επικεντρώθηκα στον άξονα Χώρος και Γεωμετρία- Γεωμετρικά σχήματα και για τον σχεδιασμό δράσης επέλεξα το VM attribute trains. Είναι μια πρακτική ολοκλήρωσης μοτίβων χρώματος, αριθμών και σχημάτων όπου τα παιδιά καλούνται αφού αναγνωρίσουν το δοσμένο μοτίβο να συμπληρώσουν τα υπόλοιπα βαγόνια του τρένου με κάθε κομμάτι που συνεχίζει το μοτίβο ώστε η αμαξοστοιχία να συμπληρωθεί σωστά. Πρόκειται για ένα ψηφιακό υλικό το οποίο σύμφωνα με το νέο αναλυτικό πρόγραμμα προωθεί την γεωμετρική σκέψη των νηπίων και αναπτύσσει ικανότητες διερευνητικές, επίλυσης προβλήματος, συλλογισμού, τεκμηρίωσης και επικοινωνίας τόσο μέσα από την γρήγορη αναγνώριση και περιγραφή αριθμών και σχημάτων (τρίγωνο, τετράγωνο, πολύγωνο) σε διαφορετικές θέσεις όσο και μέσα από την εξάσκηση των παιδιών με την έννοια των προτύπων.

Λογισμικά:

Attribute Trains

Τι μαθηματικά κάνω;:

Ο άξονας στον οποίο επικεντρώθηκα κατά την πλοήγηση μου στον ιστότοπο του National Library of Virtual Manipulatives αφορά τις μαθηματικές έννοιες της γεωμετρίας για παιδιά έως 2 ετών. Το virtual manipulative που επέλεξα είναι το attribute trains. Αυτό το VM προωθεί την ανάπτυξη της γεωμετρικής σκέψης ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη δημιουργία ενός πλαισίου για την εξάσκηση τόσο της έννοιας των προτύπων όσο και της γρήγορης αναγνώρισης σχημάτων διαφορετικών κατηγοριών (όπως τρίγωνα, τετράγωνα) σε διαφορετικές θέσεις και προσανατολισμούς που βοηθούν τα παιδιά να επικεντρωθούν σε χαρακτηριστικά και να ξεφύγουν από στερεοτυπικές αντιλήψεις. Πρόκειται για μια πρακτική ολοκλήρωσης μοτίβων χρώματος, σχήματος και αριθμών.

Τι δράση μπορώ να σχεδιάσω για τα παιδιά;:

Ο στόχος αυτού του ψηφιακού χειραπτικού υλικού είναι να αναγνωρίσουν τα παιδιά τα μοτίβα των χαρακτηριστικών που εμφανίζονται στο τρενάκι. Τα κομμάτια του τρένου μεταφέρουν τρία χαρακτηριστικά: χρώμα (κόκκινο, πράσινο, μπλε, ), αριθμό (1, 2, 3) και σχήμα (τρίγωνο, τετράγωνο, Πεντάγωνο). Μόνο ένα όμως χαρακτηριστικό καθορίζει το τρένο. Για παράδειγμα, το τρένο θα μπορούσε να κατασκευαστεί ενδεικτικά από τα εξής μοτίβα: πράσινο, πράσινο, μπλε ή τρίγωνο, τρίγωνο, τετράγωνο ή 1, 2 ,3. Οι μαθητές πρέπει να επεκτείνουν το τρένο με κάθε κομμάτι που συνεχίζει το μοτίβο μέχρι να γεμίσουν όλες οι θέσεις στο βαγόνι. Κάθε λάθος επιλογή δεν γίνεται δεκτή και το λάθος κομμάτι επιστρέφει στον κενό χώρο. Όταν η αμαξοστοιχία έχει συμπληρωθεί σωστά, το σωστό μοτίβο τονίζεται πάνω στο τρένο και δίνεται σε λόγια.

Τα παιδιά εργάζονται σε ομάδες 2-3 ατόμων σε έναν υπολογιστή. Ο εκπαιδευτικός αφού συζητήσει με τους μαθητές για την εργασία με την οποία θα ασχοληθούν, τους δίνει τις απαραίτητες οδηγίες και τους ζητά να παρατηρήσουν τον χώρο, να περιηγηθούν ελεύθερα στο τεχνολογικό περιβάλλον και έπειτα να περιγράψουν τις εντυπώσεις τους. Τα παιδιά έχουν ήδη διδαχθεί τα σχήματα, τα χρώματα και τους βασικούς αριθμούς. Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτικός θέτει κάποιες καθοδηγητικές ερωτήσεις στους μαθητές που θα τους βοηθήσουν να εστιάσουν την προσοχή τους στο κύριο θέμα του VM. Για παράδειγμα: « Υπάρχει εδώ κάποιο μοτίβο χρώματος; Μπορείς να το περιγράψεις; », « Επαναλαμβάνετε το ίδιο σχήμα, χρώμα ή αριθμός; », « Ποιοι αριθμοί είναι γραμμένοι πάνω στο τρένο;» και « Ποιά κομμάτια πρέπει να βάλουμε στα επόμενα βαγόνια του τρένου για να κρατήσουμε το ίδιο μοτίβο;».

Έπειτα οι μαθητές ενθαρρύνονται από τον εκπαιδευτικό να πειραματιστούν στον περιβάλλοντα χώρο δοκιμάζοντας διαφορετικούς συνδυασμούς και μοτίβα, να διερευνήσουν τα πρότυπα, να συζητήσουν με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και να ελέγξουν μόνοι τους την ορθότητα της απάντησής τους. Τα παιδιά παρατηρούν έτσι την δυνατότητα του προγράμματος ώστε κάθε λάθος επιλογή να μην γίνεται δεκτή και οδηγούνται ταυτόχρονα στην λύση του προβλήματος αφού όταν το παιδί επιλέξει το σωστό χαρακτηριστικό αυτό παραμένει στην θέση του. Οι μαθητές κατανοούν την έννοια του μοτίβου που είναι ένας από τους βασικούς στόχους της δραστηριότητας και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι για να δημιουργήσουμε ή να επεκτείνουμε ένα σχέδιο με επαναλαμβανόμενα μέρη αρκεί να γνωρίζουμε το μοτίβο και τον τρόπο με τον οποίο αυτό επαναλαμβάνεται.

Τι σχέση έχει με το Αναλυτικό Πρόγραμμα;:

Όπως ήδη γνωρίζουμε από το νέο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών οι στόχοι της μαθηματικής εκπαίδευσης δεν είναι πια η τυπική μάθηση εννοιών αλλά η ανάπτυξη ενός τρόπου σκέψης και δράσης που να αξιοποιούν χαρακτηριστικά της μαθηματικής επιστήμης. Η δράση που προτείνω πιο πάνω με κύριο εργαλείο το ψηφιακό υλικό virtual manipulave συνδέεται στενά με τους στόχους του νέου αναλυτικού προγράμματος. Πιο συγκεκριμένα, με την επιλογή του VM attribute trains στον άξονα Χώρος και Γεωμετρία-γεωμετρικά σχήματα, ο κύριως στόχος της δραστηριότητας είναι η εξάσκηση των παιδιών στην έννοια των προτύπων καθώς καλούνται να γεμίσουν τα βαγόνια του τρένου με τα κομμάτια που σχηματίζουν σωστά το δοσμένο μοτίβο. Δευτερεύοντες στόχοι είναι να αναγνωρίζουν τα βασικά επίπεδα και στερεά σχήματα με βάση γενικά χαρακτηριστικά σε ποικιλία θέσεων και προσανατολισμών και να περιγράφουν τα γεωμετρικά σχήματα χρησιμοποιώντας τις ιδιότητες και τα στοιχεία τους ,μέσω της γρήγορης αναγνώρισης σχημάτων που απαιτεί το VM αλλά και μέσα από την συζήτηση που πραγματοποιείσαι κατά την διάρκεια διεξαγωγής της δράσης.

Εικόνες σχετικές με τη δράση:

Το τρενάκι με τα σχήματα

Submitted by pisarail on Tue, 05/28/2013 - 14:17

Σαραίλιδου Πηνελοπη

Μέτρηση / Measurement

2012-13

Περίληψη:

Επιλέγω το συγκεκριμένο virtual manipulative από τον άξονα μαθηματικών μετρήσεις. Μέσα από το συγκεκριμένο virtual manipulative επιδιώκω τα παιδιά να καλλιεργήσουν δεξιότητες όπως άμεση εκτίμηση ποσότητας , μοτίβα και γεωμετρικά σχήματα. Αρχικά τα παιδιά καλούνται να εντοπίσουν την ακολουθία των γεωμετρικών σχημάτων.(τρίγωνο-τρίγωνο-τετράγωνο-τετράγωνο).Στην συνέχεια, εντοπίζουν τον αριθμό.(2 τρίγωνα-2 τετράγωνα).Τα παιδιά, επίσης, θα πρέπει να καταλάβουν ότι το χρώμα δεν παίζει ρόλο. Δηλαδή, η ακολουθία είναι τρίγωνο-τρίγωνο-τετράγωνο-τετράγωνο ανεξάρτητα του χρώματος. Μπορεί τα δυο τρίγωνα να έχουν ίδιο χρώμα, όμως δεν είναι λάθος τα δύο τρίγωνα να είναι διαφορετικού χρώματος. Το ίδιο συμβαίνει και με τα τετράγωνα. Ακόμη, τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν ότι ο αριθμός που αναγράφεται σε κάθε σχήμα δεν παίζει ρόλο.

Λογισμικά:

Attribute Trains

Τι μαθηματικά κάνω;:

Χρησιμοποιώ το Attribute trains από τον άξονα μαθηματικών μετρήσεις. Θεωρώ ότι η συγκεκριμένη άσκηση είναι πολύ καλή για να αντιληφθούν τα παιδιά την άμεση εκτίμηση ποσότητας και τα μοτίβα.

Βλέποντας την εικόνα τα παιδιά παρατηρούν ότι πρόκειται για ένα τρενάκι με σχήματα. Αναγνωρίζουν ότι τα γεωμετρικά σχήματα που απεικονίζονται είναι τρίγωνα και τετράγωνα. Η επόμενη κίνηση των παιδιών είναι να μετρήσουν πόσα τρίγωνα και τετράγωνα υπάρχουν στο τρενάκι.(άμεση εκτίμηση ποσότητας).Ακόμη μετρούν και τα τρίγωνα και τα τετράγωνα που βρίσκονται έξω από το τρενάκι.(άμεση εκτίμηση ποσότητας).Με κατευθυνόμενες ερωτήσεις από εμάς τα παιδιά παρατηρούν την αλληλουχία των σχημάτων. Δηλαδή τρίγωνο-τρίγωνο-τετράγωνο-τετράγωνο.(μοτίβα) ή 2 τρίγωνα-2 τετράγωνα(άμεση εκτίμηση ποσότητας).Το δύσκολο σημείο της άσκησης είναι να αντιληφθούν τα παιδιά ότι το χρώμα και ο αριθμός που αναγράφεται πάνω στο σχήμα δεν παίζει ρόλο. Έτσι αφού τα παιδιά παρατηρήσουν ότι η αλληλουχία είναι τρίγωνο-τρίγωνο-τετράγωνο-τετράγωνο ζητάμε από τα παιδιά να μας πούν αν τα τρίγωνα στην αλληλουχία τρίγωνο-τρίγωνο έχουν ίδιο χρώμα ή ίδιο αριθμό. Όταν τα παιδιά διαπιστώσουν ότι διαφέρουν ως προς το χρώμα και τον αριθμό τότε τονίζουμε στα παιδιά ότι αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να έχουμε τρίγωνο-τρίγωνο-τετράγωνο-τετράγωνο και όχι κόκκινο τρίγωνο-κόκκινο τρίγωνο-πράσινο τετράγωνο-πράσινο τετράγωνο.

Τι δράση μπορώ να σχεδιάσω για τα παιδιά;:

1.Αρχικά ζητάω από τα παιδιά να παρατηρήσουν την εικόνα και να κάνουν υποθέσεις σχετικά με το τι απεικονίζεται. Τα παιδιά θα διακρίνουν τα γεωμετρικά σχήματα ,ότι τα γεωμετρικά σχήματα έχουν διάφορα χρώματα καθώς και ότι έχουν διαφορετικούς αριθμούς. Θέλοντας να εισάγω τα παιδιά στο πρόβλημα τους λέω ότι έχουμε ένα τρενάκι με σχήματα και ότι πρέπει να συμπληρώσουμε το τμήμα που λείπει με σχήματα. Τους εξηγώ ότι όπως ένα κολιέ έχει πρώτα 2 μεγάλες χάντρες και μετά 2 μικρότερες έτσι πρέπει και εμείς να συμπληρώσουμε το τρενάκι ώστε να είναι ομοιόμορφο.

2.Για να κατευθύνω την σκέψη των παιδιών κάνω κάποιες ενδεικτικές ερωτήσεις:

-Τι σχήμα έχει το πρώτο βαγόνι; Απ .τρίγωνο

-Τι σχήμα έχει το δεύτερο βαγόνι; Απ .τρίγωνο

Άρα τα δυο πρώτα βαγόνια είναι τρίγωνα.

-Τι σχήμα έχει το τρίτο βαγόνι; Απ. τετράγωνο

-Τι σχήμα έχει το τέταρτο βαγόνι; Απ. τετράγωνο

Άρα τα δυο πρώτα βαγόνια είναι τρίγωνα και τα επόμενα δυο είναι τετράγωνα.

-Τι σχήμα έχει το πέμπτο βαγόνι; Απ .τρίγωνο.

-Τι σχήμα έχει το έκτο βαγόνι; Απ. τρίγωνo

Άρα τα δυο πρώτα βαγόνια είναι τρίγωνα τα επόμενα δύο είναι τετράγωνα και τα επόμενα δύο πάλι τρίγωνα.

-Τι σχήμα έχει το έβδομο βαγόνι; Απ .τετράγωνο

-Τι σχήμα έχει το όγδοο βαγόνι; Απ. Τετράγωνο

Άρα τα δυο πρώτα βαγόνια είναι τρίγωνα, τα επόμενα δυο είναι τετράγωνα ,τα επόμενα δύο πάλι τρίγωνα και τα επόμενα δύο τετράγωνα.

-Τι παρατηρείτε;

Μαντέψτε ποιο σχήμα πρέπει να βάλουμε στη συνέχεια για να είναι ομοιόμορφη η ακολουθία; Τρίγωνο ή τετράγωνο;

Δοκιμάστε για να δούμε ποιο είναι το σωστό.

Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι ανά δυο τα βαγόνια αλλάζουν σχήμα. Τα δύο πρώτα είναι τρίγωνα μετά στα επόμενα δύο το σχήμα αλλάζει και είναι τετράγωνο. Μετά στα επόμενα δύο το σχήμα αλλάζει και είναι πάλι τρίγωνο και στα επόμενα δύο είναι πάλι τετράγωνο. Δηλαδή το σχήμα ανά δύο αλλάζει. Έχουμε τρίγωνο-τετράγωνο εναλλάξ.

-Για να είναι ομοιόμορφο το τρενάκι μας ποιο σχήμα πρέπει να βάλουμε στα επόμενα δύο βαγόνια; Απ. τρίγωνα.

-Ποιο από τα δύο τρίγωνα θα επιλέξουμε και γιατί; Το μπλε ή το κόκκινο;

Δοκιμάστε.

Άρα και τα δύο χρώματα είναι σωστά. Γιατί πιστεύετε ότι και οι δύο επιλογές είναι σωστές;

Αυτό συμβαίνει γιατί αυτό που μας ενδιαφέρει για να είναι το τρενάκι μας σωστό είναι το σχήμα και όχι το χρώμα. Δηλαδή αυτό που παρατηρούμε είναι ότι η ακολουθία είναι τρίγωνο-τρίγωνο-τετράγωνο-τετράγωνο και όχι κόκκινο τρίγωνο-κόκκινο τρίγωνο-πράσινο τετράγωνο-πράσινο τετράγωνο.

Ακόμη ζητάω από τα παιδιά να παρατηρήσουν τον αριθμό που έχουν πάνω τους τα σχήματα. Στη συνέχεια ζητάω από τα παιδιά να πουν ποιον αριθμό έχουν πάνω τους τα δύο πρώτα τρίγωνα και ποιον αριθμό έχουν πάνω τους τα επόμενα δύο τετράγωνα .Παρατηρούμε ότι δεν είναι ό ίδιος ούτε υπάρχει κάποια ακολουθία. Δηλαδή δεν είναι τρίγωνο 3-τρίγωνο 3-τετράγωνο 2-τετράγωνο 2 ούτε όμως τρίγωνο 3-τρίγωνο 2-τετράγωνο 3-τετράγωνο 2.

Έτσι καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το χρώμα και ο αριθμός δεν μας ενδιαφέρει για να κάνουμε το τρενάκι μας ομοιόμορφο.

Τι σχέση έχει με το Αναλυτικό Πρόγραμμα;:

Η συγκεκριμένη άσκηση πληροί κάποιους από τους στόχους του νέου αναλυτικού προγράμματος σχετικά με τα μαθηματικά. Συγκεκριμένα οι στόχοι που εκπληρούνται είναι:

1.Απαγγέλουν ,διαβάζουν και γράφουν αριθμούς μέχρι το 10.(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά καλούνται να αναγνωρίσουν τους αριθμούς που απεικονίζονται πάνω στα σχήματα.

2.Αναγνωρίζουν αριθμητικές ποσότητες χρησιμοποιώντας στρατηγικές άμεσης αναγνώρισης(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά καλούνται να μετρήσουν πόσα τρίγωνα, πόσα τετράγωνα υπάρχουν στο τρενάκι και πόσα είναι έξω από αυτό.)

3.Καταμέτρηση ποσοτήτων(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά καλούνται να μετρήσουν τον αριθμό των τριγώνων και των τετραγώνων.)

4.Καταμετρούν πραγματικά αντικείμενα και αντικείμενα σε εικόνες και άλλες μορφές συμβολικών παραστάσεων μέχρι το 10.(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά μετρούν τα εικονίδια των τριγώνων και των τετραγώνων.)

5.Ομαδοποιούν αντικείμενα σε δυάδες ,τριάδες ,τετράδες και πεντάδες.(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά καλούνται να αναγνωρίσουν ότι η ακολουθία αλλάζει ανά δυάδες και να συμπληρώσουν το τρενάκι φτιάχνοντας τις δικές τους δυάδες.)

6.Αναγνωρίζουν,περιγράφουν και συμπληρώνουν μοτίβα ή άλλες κανονικότητες με χειραπτικό ή εικονιστικό υλικό που προτείνεται από το περιβάλλον ή κατασκευάζεται.(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά καλούνται να καταλάβουν ότι το τρενάκι αποτελεί ένα μοτίβο, μια ακολουθία η οποία πρέπει να συμπληρωθεί έτσι ώστε το τρενάκι να είναι ομοιόμορφο.)

7.Εντοπίζουν στοιχεία που λείπουν ή στοιχεία που είναι λάθος.(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά αντιλαμβάνονται ότι κάποια σχήματα λείπουν και πρέπει να συμπληρωθούν. Έπειτα κάνουν δοκιμές τι σχήμα θα τοποθετήσουν. Κάποιας επιλογές είναι λάθος. Τα παιδιά εκ των υστέρων καταλαβαίνουν γιατί οι επιλογές είναι λάθος. Γιατί δεν είναι σύμφωνες με το μοτίβο.)

8.Περιγράφουν με λόγια το σχέδιο με το οποίο είναι κατασκευασμένη μια κανονικότητα και τη συζητούν στην τάξη.(Στην συγκεκριμένη άσκηση ζητάμε από τα παιδιά να μας περιγράψουν την ακολουθία. Δηλαδή να μας πουν από ποιο σχήμα αρχίζει και μετά από πόσα σχήματα η ακολουθία αλλάζει. δυο τρίγωνα-δυο τετράγωνα.)

9.Αναγνώριση ,ονομασία και ταξινόμηση επίπεδων και στερεών γεωμετρικών σχημάτων.(Στην συγκεκριμένη άσκηση τα παιδιά καλούνται να αναγνωρίσουν τα σχήματα που υπάρχουν .Τρίγωνα και τετράγωνα.)

Εικόνες σχετικές με τη δράση: