Τίτλος 1^ης Δραστηριότητας: Γνωριμία με τα Tangrams (45’)

Στη δραστηριότητα αυτή τα παιδιά θα έρθουν σε πρώτη επαφή με την ιστορία των tangrams καθώς και με το ίδιο το υλικό.

Υλικάδραστηριότητας: Χαρτόνια (κάνσον),Βίντεοπροβολέας , ΗΥ, Ψαλίδι.
Στόχοι: Με το συγκεκριμένο παιχνίδι θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να αντιλαμβάνονται και να κατανοούν βασικές γεωμετρικές έννοιες, μέσα από τα κινέζικα παζλ tangrams. Να είναι σε θέση μετά το τέλος της δραστηριότητας να συνθέτουν και να αναλύουν το τετράγωνο στα 7 βασικά σχήματα του Tangram.

Τα παιδιά συγκεντρώνονται στη γωνιά της παρεούλας και τους παρουσιάζεται ένα παραμύθι για την ιστορία των tangrams με εικονική αναπαράσταση. Στο βίντεο της παρουσίασης τα πρόσωπα και τα αντικείμενα του παραμυθιού αποτελούν συνθέσεις από tangrams.

"Mια φορά και ένα καιρό πριν πολλά -πολλά χρόνια ζούσε ένα μοναχός. Ο μοναχός είναι ένας πολύ σοφός άνθρωπος και ο συγκεκριμένος ήταν ο πιο έξυπνος από όλους . Είχε την εξυπνάδα της αλεπούς τη σοφία της κουκουβάγιας και τη μνήμη του ελέφαντα. Εξαιτίας αυτών ο βασιλιάς ζήτησε από το μοναχό να πραγματοποιήσει μια δύσκολη δοκιμασία. Ζήτησε από το μοναχό να μεταφέρει με ασφάλεια ένα κομμάτι γυαλιού στο βασιλικό παλάτι. Ο μοναχός ήξερε ότι ήταν μια αρκετά δύσκολή δοκιμασία, Το παλάτι ήταν στην άλλη άκρη του βασιλείου, πέρα από την πιο ζεστή έρημο, πάνω από το πιο άγριο ποταμό και πίσω από το ψηλότερο βουνό. Μπορεί να ρωτήσετε γιατί ένα κομμάτι γυαλί είναι τόσο σημαντικό; Τα παλιά τα χρόνια το γυαλί ήταν δυσεύρετο και το συγκεκριμένο κομμάτι γυαλιού ήταν σημαντικό. Tο κομμάτι αυτό ήταν ένα τέλειο τετράγωνο και σκόπευε ο βασιλιάς να το χρησιμοποιήσει για να φτιάξει ένα παράθυρο στο βασιλικό παλάτι, το πρώτο παράθυρο σε όλο το βασίλειο. Ο μοναχός γνώριζε τη σημασία της μεταφοράς του γυαλιού αλλά και τις κινδύνους που διατρέχει η αποστολή του, έπρεπε να περάσει, πέρα από την πιο ζεστή έρημο, πάνω από το πιο άγριο ποταμό και πίσω από το ψηλότερο βουνό. Ο μοναχός αποδέχτηκε την δοκιμασία. Για να προστατέψει ο μοναχός το γυαλί από γρατσουνιές το τύλιξε στο καλύτερο και πιο μαλακό μετάξι, για να το προστατέψει από τα χτυπήματα το τύλιξε σε βαμβάκι, για να το προστατέψει από όλες τις κακουχίες του ταξιδιού το έβαλε μέσα στη καλύτερη και πιο ανθεκτική δερμάτινη τσάντα. Ο μοναχός φόρτωσε τη τσάντα στον ώμο και κοίταξε το φτωχικό του σπίτι. Ήξερε ότι μπορεί να είναι η τελευταία φορά που το βλέπει. Γύρισε από την άλλη και ξεκίνησε το μακρύ του δρόμο. Την πρώτη μέρα συνάντησε τη πιο μεγάλη και καυτή έρημο που είχε δει στη ζωή του. Κοίταξε στα αριστερά και το μόνο που έβλεπε ήταν έρημος, κοίταξε δεξιά και το μόνο που έβλεπε ήταν έρημος κοίταξε ευθεία και το μόνο που έβλεπε ήταν έρημος. Ο σοφός μοναχός σκέφτηκε δε μπορούσε να περάσει την έρημο με τα πόδια, γι αυτό το λόγο βρήκε μια καμήλα, σκαρφάλωσε στη πλάτη της και συνέχισε το μακρύ του ταξίδι. Μετά από μέρες ο μοναχός κατάφερε να διασχίσει την έρημο και βρέθηκε μπροστά σε έναν άγριο ποταμό. Το πιο άγριο και μεγάλο ποταμό. Κοίταξε στα αριστερά και το μόνο που έβλεπε ήταν ποτάμι, κοίταξε δεξιά και το μόνο που έβλεπε ήταν ποτάμι κοίταξε ευθεία και το μόνο που έβλεπε ήταν ποτάμι. Ο σοφός μοναχός σκέφτηκε δε μπορούσε να περάσει το ποταμό με τη καμήλα ούτε με τα πόδια, γι αυτό το λόγο κατασκεύασε μια βάρκα, πήδηξε μέσα και συνέχισε το μακρύ του ταξίδι. Μετά από μέρες ο μοναχός κατάφερε να διασχίσει το ποτάμι και βρέθηκε μπροστά στο πιο ψηλό και δύσβατο βουνό. Κοίταξε στα αριστερά και το μόνο που έβλεπε ήταν βουνό, κοίταξε δεξιά και το μόνο που έβλεπε ήταν βουνό κοίταξε ευθεία και το μόνο που έβλεπε ήταν βουνό. Ο σοφός μοναχός σκέφτηκε δε μπορούσε να περάσει το βουνό ούτε από κάτω ούτε από μέσα , ήξερε ότι έπρεπε να το περάσει από πάνω γι αυτό ξεκίνησε να σκαρφαλώνει. Μέρες νύχτες ο μοναχός σκαρφάλωνε και μετά από πολλές μέρες έφτασε κουρασμένος στη κορυφή του βουνού. Με ανακούφιση είδε το βασιλικό παλάτι να διακρίνεται μέσα στην όμορφη καταπράσινη κοιλάδα. Σκέφτηκε ότι το ταξίδι μου έχει σχεδόν τελειώσει αρκεί να κατεβεί το βουνό. Και ενώ ήταν αφηρημένος ο μοναχός σκεφτόμενος ότι τα κατάφερε ξάφνου γλίστρησε και άρχισε να κατρακυλά σαν πέτρα . Και κατρακυλούσε και κατρακυλούσε μέχρι που κάποια στιγμή σταμάτησε στο τέλος του βουνού. Τρομαγμένος άνοιξε τη δερμάτινη τσάντα του , έβγαλε το βαμβάκι , ξετύλιξε το μετάξι και διαπίστωσε ότι το γυαλί του δεν έσπασε σε χιλιάδες κομμάτια αλλά μόνο σε 7. 2 μεγάλα τρίγωνα , 1 μεσαίο τρίγωνο και 2 μικρά, ένα παραλληλόγραμμο και 1 τετράγωνο. Δε πίστευε στα μάτια του ο μοναχός , άρχισε να τα βάζει το ένα δίπλα στο άλλο με σκοπό να ξαναδημιουργήσει το αρχικό τετράγωνο γυαλί. Αρχικά έκανε ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο , και μετά ένα μεγάλο παραλληλόγραμμο , και τελικά ένα τραπέζιο. Μετά από αρκετές προσπάθεις κατάφερε να ξαναδημιουργήσει το τετράγωνο. Τα ξαναέβαλε στο μετάξυ ,στο βαμβάκι και τέλος στη δερμάτινη τσάντα και συνέχισε το ταξίδι του. Στο τέλος της ημέρα έφτασε στο βασιλικό παλάτι δίνοντας στο βασιλιά το πακέτο. Ο βασιλιάς άνοιξε το πακέτο και σοκαρίστηκε βλέποντας το σπασμένο τετράγωνο γυαλί. Απαίτησε μια εξήγηση. Ο μοναχός πήρε τα κομμάτια γυαλιού τοποθετώντας τα το ένα δίπλα στο άλλο και διηγήθηκε στο βασιλιά όλη την ιστορία. Ο βασιλιάς εντυπωσιάστηκε με την ιστορία αλλά ήθελε ακόμα ένα παράθυρο. Ο μοναχός του απάντησε ότι με αυτά τα 7 κομμάτια και αρκετή φαντασία μπορείς να κάνεις όποια αναπαράσταση θέλεις μια καμήλα ,ένα πλοίο ακόμα και ένα τετράγωνο παράθυρο. Ο βασιλιάς άρχισε να τοποθετεί τα κομμάτια το ένα δίπλα στο άλλο και μετά από μέρες επίμονης δουλειά τα κατάφερε. Ο βασιλιάς αποφάσισε να ανακηρύξει το νέο βασιλικό παιχνίδι και έτσι γεννήθηκαν τα Tangrams. "
Εικόνα 1: Εικόνες από το Ψηφιοποιημένο παραμύθι

Ακολουθεί σύντομη συζήτηση με τα παιδιά. Ο/Η νηπιαγωγός ρωτά τα παιδιά αν τους άρεσε το παραμύθι. Τους παροτρύνει να ξαναθυμηθουν να ξαναθυμηθούν την ιστορία και τα κύρια σημεία της. Επικεντρώνεται το ενδιαφέρον στην αναπαράσταση των αντικειμένων και των προσώπων της ιστορίας. Ακολουθεί συζήτηση με ταυτόχρονη προβολή εικόνων από το παραμύθι στο βιντεοπροβολέα. Έπειτα, στη γωνιά των εικαστικών, ο/η Νηπιαγωγός χωρίζει σε ομάδες τα νήπια και τους δίνει από ένα χαρτόνι στο οποίο είναι σχηματοποιημένα τα σημεία κοπής ώστε να προκύψουν τα 7 διαφορετικά σχήματα των tangrams.

Εικόνα 3: Φωτογραφίες από την διαδικασία κοπής του τετραγώνου σε ομάδες των 2 παιδιών[/b]

Αφού τα κόψουν δίνεται στα παιδιά χρόνος ώστε σε ομάδες να προσπαθήσουν να κατασκευάσουν το τετράγωνο καθώς και όποια σχήματα αυτά επιθυμούν. Για την βοήθεια τους μέσω του βίντεο-προβολέα δίνεται στα παιδιά το αρχικό τετράγωνο με τα 7 σχήματα να φαίνονται ξεκάθαρα.
Εικόνα 4 Τα νήπια κατασκευάζουν με τα κομμάτια του tangram σχήματα που επιθυμούν[/b]

[/b]

Τα νήπια με τη βοήθεια του/της νηπιαγωγού κατασκευάζουν ένα πίνακα αναφοράς για τα tangrams. Ζητείται από τα παιδιά να σημειώσουν στον πίνακα τον αριθμό των αντίστοιχων σχημάτων που δημιούργησαν στο παραπάνω tangram.

[/b][/b]

Εικόνα 5: Ο πίνακας Αναφοράς στον οποίο τα παιδιά σημείωσαν με ένα (+) το αριθμό του κάθε σχήματος[/b]

[/b][/b]

Τίτλος 2^ης Δραστηριότητας: Εξοικείωση με τα Tangrams (45’)
Για να αρχίσουν να σκέφτονται με μαθηματικό τρόπο τα μικρά παιδιά, είναι αναγκαίο να τους δίνονται ευκαιρίες να εξερευνούν, να χειρίζονται και να οργανώνουν συγκεκριμένα υλικά προτού τους ζητηθεί να χρησιμοποιήσουν αφηρημένα σύμβολα. Μία από τις σημαντικές μαθησιακές επιδιώξεις στα μαθηματικά είναι να αντιλαμβάνονται τη θέση αντικειμένων αλλά και του εαυτού τους στο χώρο και να προσανατολίζονται σε αυτόν, να αναγνωρίζουν τα σχήματα και τις σχετικές τους θέσεις στο χώρο και να αντιλαμβάνονται τις ιδιότητες τους. (Οδηγός νηπιαγωγού). Στη δραστηριότητα αυτή τα παιδιά με την βοήθεια των tangrams θα ερευνήσουν και θα εξοικειωθούν με τη χρήση των tangrams συνθέτοντας απλά σχήματα.
Υλικά: Βίντεοπροβολέας , ΗΥ,Ξύλινα tangrams.

[/b][/b][/b]

Στόχος: Μέσα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν γεωμετρικά σχήματα, να ανακαλύπτουν τις μεταξύ τους σχέσεις και να τα χρησιμοποιούν για να συνθέτουν εικόνες.

[/b][/b][/b]

Ο/Η Νηπιαγωγός συζητά με τα παιδιά θυμίζοντας την ιστορία των tangrams και οτι δημιουργήσαν στην 1^η δραστηριότητα. Παράλληλα δίνει στα παιδιά ξύλινα tangrams με τα οποία τα παιδιά εξερευνούν το υλικό , την υφή , το χρώμα. Με τα κομμάτια που κατασκευάσαμε στην πρώτη δραστηριότητα , συνθέτουμε σε ομάδες κάθε φορά κάποιο σχήμα. Αρχικά χρησιμοποιούμε δύο κομμάτια τη φορά , τα οποία μπορούν να μας δημιουργήσουν αρκετά νέα σχήματα( Καράβι-σπίτι-ένα μεγαλύτερο γεωμετρικό σχήμα κ.α.). Δίνεται βάρος στα τρίγωνα και στις συγκρίσεις μεγεθών μεγαλύτερο /μικρότερο. Παράδειγμα επιλέγονται 2 τρίγωνα μικρά και κατασκευάζεται ένα μεγαλύτερο.

[/b][/b][/b]

Εικόνα 6: Σύνθεση με 2 σχήματα[/b]

[/b][/b][/b]

Στη συνέχεια προσπαθούμε και με τα 7 κομμάτια του tangram να κατασκευάσουμε μεγαλύτερα γεωμετρικά σχήματα. Τα σχήματα για βοήθεια προβάλλονται μέσω του Η/Υ στο βιντεοπροβολέα. Τα κομμάτια του tangram σε κάθε σχήμα που κατασκευάζουν οι ομάδες είναι από διαφορετικό χρώμα ώστε να νήπια να αντιστοιχίζουν χρώμα και σχήμα.

[/b][/b][/b]

Κάθε ομάδα παρουσιάζει στις άλλες ομάδες τον τρόπο που ακολουθεί για να σχηματίσει το επιλεγμένο σχήμα, χωρίς την βοήθεια του βιντεοπροβολέα. Πιστεύω ότι παρά τις δυσκολίες πέτυχε τους στόχους της. Τα παιδιά κατασκεύασαν τα αρχικά σχήματα με εμφανή σημεία επικάλυψης των επιμέρους σχημάτων . Η απουσία ξύλινων tangrams ώστε τα παιδιά να κατανοήσουν την έννοια της επικάλυψης των σχημάτων θεωρώ πως έπαιξε ρόλο. Μεγαλύτερη δυσκολία αντιμετώπισαν τα προνήπια ( 6 /15 ) τα οποία στις ομάδες είχαν λιγότερο ενεργητικό ρόλο. Τα νήπια λειτούργησαν σαν να κατασκευάζουν πάζλ αντιστοιχώντας την εικόνα με το χρώμα. Τέλος μόνο 1 ομάδα μπόρεσε να τα ανακατασκευάσει χωρίς τη βοήθεια εποπτικών μέσων και ήταν αυτή του τετραγώνου.
Εικόνα 7: Σχήματα που δημιούργησαν τα παιδιά[/b]

[/b][/b][/b]

Τίτλος 3^ης Δραστηριότητας: Παιχνίδια με τη χρήση των Tangramς (45’)

[/b][/b][/b]

Υλικά:Βίντεοπροβολέας , ΗΥ, Ξύλινα tangrams.

[/b][/b][/b]

Στόχοι:Να μάθουν να κάνουν διάφορους συνδυασμούς με τα tangrams. Να συνθέτουν διάφορα σχήματα και μορφές με τη χρήση των tangrams.

[/b][/b][/b]

Αρχικά, οι μαθητές ξαναθυμούνται τα σχήματα σχήματα που δημιουργήσαμε στην προηγούμενη δραστηριότητα και στο κομμάτι αυτό κατασκευάζουμε με τα 7 κομμάτια του τανγκραμ τα γεωμετρικα γεωμετρικά σχήματα, χωρίς σύνδεση του χρώματος και στο επόμενο στάδιο χωρίς την εμφάνιση των σημείων κοπής Τα σχήματα για βοήθεια προβάλλονται μέσω του Η/Υ στο βιντεοπροβολέα.

Τέλος στα παιδιά δίνονται διάφορες εικόνες ώστε να τις ανακατασκευάσουν.
[/b][/b][/b]