1^η Δραστηριότητα
Μαθησιακές επιδιώξεις: 1)Να συμμετέχουν σε συζητήσεις και να χρησιμοποιούν στοιχειώδη επιχειρηματολογία. 2)Να εξηγούν και να ερμηνεύουν. 3) Να προβληματίζονται και να ερευνούν ποικίλες καταστάσεις.
Υλικά: Παραμύθι «Οικογένεια Τριγώνου» {Ζαραμπούκα Σοφία (1991)}.
Το Σενάριο: Σ ένα σπίτι με τετράγωνη όψη ζούσε μια πολύ έξυπνη κυρία. με τετράγωνο μυαλό, η κυρία Τετραγωνική. Ο άντρας της ήταν ο κύριος Τρίγωνος, που είχε το μισό μυαλό από εκείνη και ένα τρίγωνο αυτοκίνητο. Ο κύριος Τρίγωνος δούλευε σε μια εταιρία με ορθογώνιο σχήμα, που ήταν αρκετά μεγάλη για να χωράει πολλούς σαν εκείνον. Η κόρη τους ήταν αστέρι του τραγουδιού και πολύ όμορφη. Την έλεγαν Αστέρω και έμοιαζε στον μπαμπά της. Τραγουδούσε σε νυχτερινά κέντρα. Μια νύχτα που το φεγγάρι ήτανε σαν κύκλος, είχε δηλαδή πανσέληνο…ήρθε μια μεγάλη παρέα και κάθισε σ ένα πεντάγωνο τραπέζι. Ανάμεσά τους ήταν ένας ωραίος νέος. «Θέλεις να γίνεις γυναίκα μου?» της είπε. «Από το βράδυ που σε είδα να τραγουδάς σ έχω βάλει στην καρδιά μου». Εκείνη είπε αμέσως «ναι». Έγινε ένας ωραίος γάμος και οι καλεσμένοι έραναν τους νεόνυμφους με πέταλα λουλουδιών. Μετά το γάμο έγινε γλέντι και χορός κι ας ήταν το φεγγάρι μισοφέγγαρο κι όχι πανσέληνος. Νοίκιασαν ένα μεγάλο διαμέρισμα απέναντι από μια πλατεία που είχε σχήμα ρόμβου.

Συζητούμε με τα παιδιά για το παραμύθι, για παράδειγμα, τι σας έκανε εντύπωση; Κάνουμε ερωτήσεις και εκμεταλλευόμαστε τους προβληματισμούς τους. Εκφράζουν τις εμπειρίες τους και σε κάθε περίπτωση αιτιολογούν τις απαντήσεις τους πχ τι πιστεύεις για ποιο λόγο μπορεί να συμβαίνει αυτό; Από πού καταλαβαίνετε ότι είναι ο κύριος Τρίγωνος (γιατί έχει τρεις γωνίες).
Ενημερώνουμε τους γονείς για το θέμα από την αρχή. Προτείνουμε κάποια παραμύθια, υλικό. Επιτραπέζια παιχνίδια για εξοικείωση με το θέμα. Ρωτάμε τους γονείς τι προέκυψε από την όλη προσπάθεια.

2^η Δραστηριότητα (κατανόησης της προηγούμενης)
Ελάτε να πάμε ένα ταξίδι μακρινό. Η χώρα που θα πάμε λέγεται «Σχηματοχώρα». (σε περίπτωση που κάποιο παιδί ρωτήσει γιατί λέγεται έτσι εμπλέκουμε και τα άλλα παιδιά να κάνουν υποθέσεις). Τους δίνουμε κολιέ με σχήματα, ότι αυτά είναι τα κλειδιά που μας εισάγουν στη «Σχηματοχώρα». Τώρα πια δεν είμαι η κυρία αλλά είμαι η Τριγωνούλα… εσύ ποιος μπορεί να είσαι που φοράς αυτό στο λαιμό σου; Αν υπάρξουν λάθη αφήνουμε τα παιδιά να διορθώσουν το λάθος τους, θέτοντας κατάλληλες ερωτήσεις. Τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες της «Σχηματοχώρας» δείχνοντας το κλειδί τους ο ένας στον άλλον και έτσι ομαδοποιούνται. Η κάθε γειτονιά χρησιμοποιεί συγκεκριμένα σχήματα που έχουν το σχήμα της γειτονιάς τους. Αναζητάει η κάθε γειτονιά αντικείμενα στο χώρο για να μπορέσει να τα χρησιμοποιήσει. Αφού τα βρει οι γειτονιές παρουσιάζουν τα αντικείμενα τους. (Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, Τεύχος 42). Νικήτρια είναι η γειτονιά που θα συγκεντρώσει τα περισσότερα αντικείμενα. Ο εκπαιδευτικός δημιουργεί προβληματισμούς, συντονίζει τη συζήτηση και αξιοποιεί τα λάθη των παιδιών καθώς τα βλέπουμε ως ευκαιρία για μάθηση.

Επέκταση της δραστηριότητας: τα αποτελέσματα της κάθε γειτονιάς μπορούν να καταγράφουν σε μορφή ραβδογράμματος όπου για κάθε εύρημα των παιδιών τοποθετείται και αντίστοιχη κάρτα. Με τον τρόπο αυτό έχουμε τη δυνατότητα μιας άμεσης αντιληπτικής αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των ομάδων. Με αυτό τον τρόπο έχουμε τη δυνατότητα να διορθώνουν μόνα τους το λάθος τους ή με τη βοήθεια ικανότερου συνομηλίκου δρώντας μέσα στη ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης. Αφού έχουμε διερευνήσει υπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες των παιδιών για το θέμα περνάμε στη φάση της κατασκευής σχημάτων από τα παιδιά.

Υλικά: Γεωπίνακας. Τα παιδιά ανάλογα με τα ενδιαφέροντα τους φτιάχνουν σχήματα χρησιμοποιώντας λαστιχάκια με τη βοήθεια καρτών που απεικονίζουν σχήματα και άλλα δουλεύουν με σχήμα πίπας. Τα παιδιά συγκρίνουν ,δοκιμάζουν ,ανακαλύπτουν ιδιότητες και εξάγουν συμπεράσματα. Οι κάρτες συμβάλουν στο να γίνει ο έλεγχος τυχόν λαθών από τα ίδια τα παιδιά. Ο εκπαιδευτικός από την πλευρά του παρατηρεί, εμψυχώνει ,διευκολύνει και αξιολογεί όχι μόνο αυτά που κατορθώνουν τα παιδιά μόνα τους αλλά και με βοήθεια ικανότερου συνομηλίκου. Δίνει έμφαση όχι μόνο στο αποτέλεσμα των ενεργειών τους αλλά και στην προσπάθεια τους.
Έπειτα τα παιδιά δημιουργούν συνθέσεις, με τη βοήθεια σφραγίδων με διάφορα σχήματα ,εμπνευσμένες από προηγούμενη δραστηριότητα ‘’ Η Γειτονιά της Σχηματοχώρας’’. Τα παιδιά δουλεύουν σε ομάδες και έχουν ευκαιρίες να εκφράσουν ,ανταλλάξουν και αντιπαραθέσουν απόψεις, να εκφραστούν δημιουργικά και να αναπτύξουν τη φαντασία τους ,να δράσουν από κοινού ,να μεταμορφώσουν μια ιδέα σε πράξη και να εξελίξουν τη μαθηματική τους σκέψη.
Πρόκειται για παντομίμα-παραλλαγή της προηγούμενης δραστηριότητας. Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια ,έχοντας γυρισμένη την πλάτη τους ,το ένα έχει στο χέρι του μια κατασκευή την οποία πρέπει να εξηγήσει με λόγια στο άλλο παιδί. Το δεύτερο παιδί πρέπει με τη σειρά του να πραγματοποιήσει την κατασκευή ,χωρίς να την έχει δει ,ακολουθώντας μόνο τα λόγια του συμπαίκτη του. Στο τέλος τα παιδιά συγκρίνουν τις δύο κατασκευές και επαληθεύουν ή διορθώνουν την ορθότητα της επικοινωνίας.
Υλικά: Σφραγίδες με σχήματα και τέμπερες

Σε αυτή τη φάση μπορούμε να ασχοληθούμε και με κινητικά παιχνίδια, όπως τα εξής: 1) Παιχνίδια με το σώμα μας. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες, επιλέγουν ένα σχήμα και προσπαθούν με τη βοήθεια της φαντασίας να τα αποδώσουν με τα σώματά τους. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν διαθέσιμα μοντέλα σχημάτων για να γίνεται ο έλεγχος από τα παιδιά. Η χρήση των μοντέλων είναι σημαντική, γιατί οδηγεί το παιδί αφενός να ελέγξει και αφετέρου να εκφράσει ρητά αυτό που έχει κάνει και κατά συνέπεια να αποκτήσει συνείδηση των κινήσεων του(Τζεκάκη , σ.26) Μαθησιακές επιδιώξεις: Να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν απλά ευθύγραμμα σχήματα , να αναπτύξουν τη συνεργασία, να προβληματίζονται και να ερευνούν ποικίλες καταστάσεις, να στηρίζονται σε προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες, να κάνουν απλές υποθέσεις και να καταλήγουν σε σχετικά συμπεράσματα. 2) Παραλλάσσουμε το κλασικό παιχνίδι “Κουτσό” και αποδίδεται πια με σχήματα. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και κάθε ομάδα αντιπροσωπεύει ένα σχήμα. Σε χαρτί του μέτρου με μαρκαδόρους κάνουμε το παραδοσιακό παιχνίδι “κουτσό”. Χρησιμοποιούμε αριθμούς οι οποίοι αντιστοιχούν στον αριθμό των πλευρών των σχημάτων. Κάθε ομάδα αντιπροσωπεύει ένα σχήμα και τα παιδιά κρατούν ένα μοντέλο του σχήματός τους στο χέρι για να μπορούν να ελέγξουν(αναλόγως με το επίπεδο, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε από τρίγωνα έως και πολύγωνα ,π.χ. οκτάγωνα κ.λπ.). Ευκαιρία για γνωστική σύγκρουση όπως θα έλεγε και ο Piaget αποτελεί το σχήμα του κύκλου το οποίο δεν έχει γωνίες(1 πλευρά). Θέτοντας κατάλληλες ερωτήσεις(όπως π.χ. μπορείς να εντοπίσεις στον κύκλο δύο γραμμές που να σχηματίζουν γωνία;) διευκολύνουμε το παιδί στην κατανόηση του σχήματος του κύκλου. Σε κάθε περίπτωση εμψυχώνουμε και υποστηρίζουμε το παιδί που αντιμετωπίζει ανάλογες δυσκολίες και με τη συνεργασία ικανότερων συνομηλίκων επιτυγχάνεται ο στόχος μας. Ένα παιδί από κάθε ομάδα κληρώνεται να ρίξει την πέτρα. Σε όποιον αριθμό σταματήσει η πέτρα, κινείται η ομάδα της οποίας οι πλευρές του σχήματος της αντιστοιχούν στον αριθμό που έφερε το παιδί. Εδώ τα παιδιά έχουν ευκαιρίες να επεκτείνουν τις γνώσεις τους σχετικά με τις ιδιότητες των σχημάτων, να συνεργαστούν και να ανταλλάξουν απόψεις ,να διορθώσουν μόνα τους τυχόν λάθη και να ψυχαγωγηθούν

Ως επέκταση της δραστηριότητας μπορούμε να προσθέσουμε τους αριθμούς 0 και 2 στο σχεδιασμένο κουτσό προκειμένου να δημιουργήσουμε μια πρόκληση με τα παιδιά(υπάρχει κάποιο σχήμα που να έχει 0 ή 2 πλευρές;).
Μαθησιακές επιδιώξεις: Να ερμηνεύουν γενικά στοιχεία του κόσμου που τα περιβάλλει, μέσα από διαδικασίες παρατήρησης και περιγραφής, σύγκρισης, σειροθέτησης και συμβολικής αναπαράστασης. Να χρησιμοποιούν κατάλληλο λογισμικό, παιχνίδια εξερεύνησης και επίλυσης απλών προβλημάτων.
Τέλος , προτείνουμε μια δραστηριότητα στο Cabri για περαιτέρω εμπέδωση των μέχρι τώρα γνώσεων και εμπειριών: Τα παιδιά ανά δυο(προτείνουμε τον αριθμό δυο για τα παιδιά μιας και έχει αποδειχτεί ότι το ένα υποστηρίζει το άλλο κατά τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή), σχεδιάζουν σχήματα στο πρόγραμμα του Cabri όπως κύκλο, τρίγωνα, τετράγωνα κτλ. Και τους ζητείται έπειτα να τα σειροθετήσουν με κριτήριο ανάλογα με το επίπεδο και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, τον αριθμό των πλευρών πχ από το μεγαλύτερο αριθμό πλευρών στο μικρότερο και αντίστροφα.
Θεωρούμε ότι η ενότητα μπορεί να επεκταθεί ή να συρρικνωθεί ανάλογα με το επίπεδο των παιδιών, τις γνώσεις, τις δεξιότητες, τις εμπειρίες, τα ενδιαφέροντα τους, τα διαθέσιμα υλικοτεχνικά μέσα και τη διάθεση του εκπαιδευτικού.
Αφού ολοκληρώθηκε η ενότητα με τα επίπεδα σχήματα συνεχίζουμε με τα στερεά σχήματα, με μια απαραίτητα διευκρίνιση. Σε κάθε περίπτωση αξιολογούμε αρχικά με βάση τις μαθησιακές επιδιώξεις που έχουμε θέσει, το επίπεδο του κάθε παιδιού σε σχέση με τον εαυτό του και όχι αυτά που κάνει μόνο του αλλά και με βοήθεια. Καθόλη τη διάρκεια της δραστηριότητας παρατηρούμε και καταγράφουμε τις στάσεις, τις γνώσεις και τις συμπεριφορές που αναπτύσσονται και αναπροσαρμόζουμε ανάλογα το επίπεδο της δραστηριότητας.

ΤΑ ΣΤΕΡΕΑ ΣΧΗΜΑΤΑ

Για την εισαγωγή στην ενότητα των στερεών σχημάτων επινοούμε ένα μικρό σενάριο που κινεί το ενδιαφέρον των παιδιών: Το προηγούμενο βράδυ, όταν όλοι κοιμούνταν το ξωτικό του δάσους μπήκε κρυφά στο σπίτι μου και το έκανε άνω κάτω. Μπέρδεψε τα πράγματά μου και τώρα δεν μπορώ να τα βάλω σε τάξη. Σε αυτό το σημείο θα ζητήσουμε τη βοήθεια των παιδιών για να τακτοποιήσουν τα πράγματα όπως ρολό χαρτί, μπάλες, μπίλιες, κουτιά, κιβώτια, ζάρια, κασετίνες, γάλατα, χωνιά κτλ. Στη συνέχεια τα παιδιά τα ομαδοποιούν με κριτήριο το σχήμα. Ως μαθησιακή επιδίωξη θέτουμε τα παιδιά να ερμηνεύουν γενικά στοιχεία του κόσμου που τα περιβάλει μέσα από διαδικασίες παρατήρησης, περιγραφής, σύγκρισης, ταξινόμησης και συμβολικής αναπαράστασης. Ακόμη να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν απλά στερεά σχήματα.
Ως επέκταση της προηγούμενης δραστηριότητας για την καλύτερη γνωριμία των παιδιών με τα στερεά σχήματα είναι η οργάνωση ενός παιχνιδιού κρυμμένου θησαυρού.
Μαθησιακές επιδιώξεις: Να αναγνωρίζουν απλά στερεά σχήματα και να τα ονομάζουν. Να ανακαλύπτουν βασικά χαρακτηριστικά γύρω από τη δομή και τις ιδιότητες των υλικών. Να αναπτύσσουν την κινητικότητα τους (λεπτή).

Χωρίζουμε τα παιδιά σε πέντε ομάδες και δίνουμε στην καθεμία ένα από τα γεωμετρικά στερεά. Στέλνουμε τις ομάδες σε ένα κυνήγι μέσα στην αίθουσα για να βρουν αντικείμενα που ταιριάζουν μορφικά με το στερεό που τους έχει δοθεί. Κερδίζει όποια ομάδα συγκεντρώσει τα περισσότερα αντικείμενα. Αφού κάναμε μια διερεύνηση των προυπαρχουσών γνώσεων και εμπειριών για το θέμα μπορούμε να προχωρήσουμε σε κατασκευές με τα παιδιά. Τα κάθε παιδί κατασκευάζει με πλαστελίνη και καλαμάκια ομοιώματα στερεών σχημάτων και τα ονομάζει.

Δραστηριότητα: Μάντεψε τι
Μαθησιακές επιδιώξεις: να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν στερεά σχήματα. Να περιγράφουν, να εξηγούν και να ερμηνεύουν, να εμπλουτίζουν τη γλώσσα και με λέξεις που συνδέονται με τα Μαθηματικά.
Ένα παιδί βγαίνει έξω από την τάξη και τα υπόλοιπα συνεννοούνται για κάποιο αντικείμενο και το σχήμα του. Στη συνέχεια το παιδί που βγήκε έξω προσπαθεί να μαντέψει για ποιο αντικείμενο πρόκειται, με βάση την περιγραφή της μορφής του από τα υπόλοιπα παιδιά (πχ. Είναι στρογγυλό και κυλάει κ.α.) έπειτα ψάχνουν μέσα στην αίθουσα να βρουν όσο περισσότερα αντικείμενα έχουν παρόμοια μορφή.(Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, τεύχος 32) Αφού τα παιδιά έχουν εξοικειωθεί με τα στερεά και ορισμένες από τις ιδιότητες τους μπορούμε να πραγματοποιήσουμε την ακόλουθη δραστηριότητα.

Μαθησιακές επιδιώξεις: να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν στερεά σχήματα και να αναπτύσσουν την κινητικότητά τους.
Το παιχνίδι λέγεται «Οι φύλακες και το μαγεμένο κάστρο». Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Στη μια ομάδα ντύνονται φύλακες με ανάλογη ενδυμασία και ο κάθε φύλακας κρατάει στα χέρια του ένα «κλειδί» που αντιστοιχεί σε ένα στερεό (πχ κύβος). Η ομάδα που παίζει ακολουθεί μια διαδρομή που φράζεται από τους φύλακες για να φτάσει στο μαγεμένο πύργο. Για να περάσει κάθε φύλακα πρέπει να δώσει το σωστό μήνυμα: «Το κλειδί που κρατάς έχει σχήμα κύβου». Κάθε παιδί έχει τρεις ευκαιρίες και βγαίνει από το παιχνίδι όταν δεν γνωρίζει το αντίστοιχο κλειδί. Στο τέλος του δρόμου υπάρχει μια έκπληξη που έχει ετοιμάσει η Νηπιαγωγός. Κερδίζει η ομάδα της οποίας φτάνουν στο τέλος τα περισσότερα παιδιά. Ο έλεγχος γίνεται αφενός από το παιδί-φύλακα και αφετέρου από τα υπόλοιπα παιδιά που παρακολουθούν τη διαδικασία.

Δραστηριότητα: Δάσος και φωλιές
Μαθησιακές επιδιώξεις: να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν τα στερεά σχήματα. Να εκφράζονται με το ελεύθερο δραματικό παιχνίδι. Να αναπτύσσουν τη δημιουργικότητά τους. Να γνωρίζουν τον εαυτό τους και τον κόσμο και να συνεργάζονται και να δημιουργούν από κοινού.
Οργανώνουμε ένα κινητικό παιχνίδι. Τα παιδιά γίνονται πουλιά τα οποία πετούν στο δάσος με τη μουσική. Μέσα στην αίθουσα έχουν τοποθετηθεί μεγάλα γεωμετρικά στερεά που έχουν κατασκευαστεί από χοντρό χαρτόνι και έχουν σε μια πλευρά τους μια πόρτα που ανοίγει. Μπορούν εδώ να χρησιμοποιηθούν και έπιπλα της τάξης, πχ. Ένα τραπέζι με σχήμα κύβου ή παραλληλεπίπεδου. Ντύνεται από έξω με καφέ χαρτί του μέτρου και πράσινα φύλλα από κανσόν ή γκοφρέ τα οποία κόβουν τα παιδιά, έτσι ώστε να μοιάζει με φωλιά στο δάσος. Τα παιδιά κινούνται στο χώρο με μουσική. Ο εκπαιδευτικός ή κάποιο παιδί σταματά τη μουσική, φωνάζει «έρχεται ο αγριόγατος να κυνηγήσει τα πουλιά», φοράει μια αντίστοιχη απλή μάσκα κατασκευασμένη από χαρτόνι και κυνηγάει τα παιδιά. Αυτά, όταν ακούσουν το κατάλληλο σύνθημα τρέχουν να κρυφτούν στην αντίστοιχη φωλιά: πχ. Όταν ακούσουν «κύβος» τρέχουν στη φωλιά που έχει το σχήμα του κύβου (Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, τεύχος 32).
Αφού περάσαμε από τη φάση που τα παιδιά αναγνωρίζουν και ονομάζουν στερεά σχήματα, μπορούμε να πραγματοποιήσουμε την ακόλουθη δραστηριότητα ανάλογα με το επίπεδο που βρίσκονται τα παιδιά τη δεδομένη χρονική στιγμή: Ανά δυο τα παιδιά συναρμολογούν τα αναπτύγματα των στερεών τα οποία έχουμε προσχεδιάσει σε χαρτόνι.
Μαθησιακές επιδιώξεις: 1) να αναπτύξουν ικανότητες συνεργασίας, 2) Να διατυπώνουν απορίες ή να θέτουν προβλήματα, να επιλέγουν κατάλληλο για την επίλυση των προβλημάτων υποστηρικτικό υλικό. Εκτός από τη συνεργασία, τα παιδιά έχουν ευκαιρίες να παίξουν , να αλληλεπιδράσουν, να εκφράσουν και να ανταλλάξουν απόψεις, να επιχειρηματολογήσουν, να κάνουν υποθέσεις και δοκιμές, να επαληθεύσουν ή όχι τις υποθέσεις τους και να καταλήξουν σε συμπεράσματα.
Καθόλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων δόθηκε η ευκαιρία να ελέγξουμε αρχικά τις προϋπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες για το θέμα καθώς και τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους γι αυτό. Σε αυτή την αρχική φάση δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις πληροφορίες που παίρνουμε από τους γονείς και το ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον.
Έπειτα περάσαμε στη φάση της εισαγωγής στο θέμα με δραστηριότητες που σιγά-σιγά εξοικειώνουν τα παιδιά με τα στερεά σχήματα και τις ιδιότητες τους. Τα παιδιά είχαν αρκετές ευκαιρίες να αναγνωρίσουν και να ονομάσουν στερεά σχήματα είτε είχαν κάποια επαφή, είτε όχι.
Ακόμη είχαν ευκαιρίες να φτιάξουν τις δικές τους κατασκευές με ενδιαφέροντα και ελκυστικά υλικά. Τα παιδιά δούλεψαν είτε ατομικά είτε σε δυάδες ή σε μικρές ομάδες οπότε είχαν ευκαιρίες μέσω της αλληλοβοήθειας και της αλληλοϋποστήριξης να δοκιμάσουν αρχικές γνώσεις, να ελέγξουν αλλά και να τις εξελίξουν δρώντας μέσα στη ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης.
Τέλος, αφού προηγήθηκαν οι φάσεις που αναφέραμε και με βάση τις όποιες παρατηρήσεις σχετικά με το επίπεδο, τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες, τις γνώσεις, τις δυσκολίες και τα οποιαδήποτε λάθη των παιδιών (τα οποία τα αντιλαμβανόμαστε ως ευκαιρίες ως ευκαιρίες μάθησης αλλά και ως αναγνώριση του επιπέδου των παιδιών), προχωρήσαμε στο στάδιο που δημιουργούμε κατασκευές με τη χρήση αναπτυγμάτων. Έτσι τους δίνεται η ευκαιρία να εξελίξουν ακόμη περισσότερο τις γνώσεις , τις εμπειρίες και τις δεξιότητες σχετικά με αυτά.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Αφού προηγήθηκαν δραστηριότητες που αφορούν τόσο τα επίπεδα όσο και τα στερεά σχήματα μπορούμε να προχωρήσουμε σε δραστηριότητες οι οποίες αφορούν τη σύγκριση επιπέδων και στερεών σχημάτων.
Μαθησιακές επιδιώξεις: Να προβληματίζονται και να ερευνούν ποικίλες καταστάσεις, να στηρίζονται σε προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες, να κάνουν απλές υποθέσεις και να καταλήγουν σε σχετικά συμπεράσματα, να συνεργάζονται και να δρουν από κοινού και να αναπτύσσουν την κινητικότητά τους.
Τα παιδιά κινούνται γύρω-γύρω από μια κατάλληλα διαμορφωμένη επιφάνεια μέσα στην αυλή ή σε άλλο κλειστό χώρο όπου έχουν σχεδιαστεί οι βάσεις των μεγάλων στερεών σχημάτων. Με το σύνθημα που αναφέρεται σ ένα χαρτί (τετράγωνο, κύκλος), τα παιδιά παίρνουν το στερεό που αντιστοιχεί και το τοποθετούν στη βάση του. Σε περίπτωση που κάποιο παιδί είτε δεν προλαβαίνει είτε βάλει σε λάθος βάση το σχήμα μπορεί να ζητήσει βοήθεια από τα υπόλοιπα παιδιά ή και με τη δική μας υποστήριξη να συνεχίσει.
Σε μια δεύτερη φάση, το ίδιο παιχνίδι μπορεί να παιχτεί με εντολές στερεών σχημάτων, όπου τα παιδιά τοποθετούνται στις ανάλογες βάσεις. Για παράδειγμα, αν δοθεί το σύνθημα «κύβος», τα παιδιά πρέπει να πάρουν τον κύβο και να τον βάλουν στο τετράγωνο, κι αν ακουστεί «κύλινδρος», πρέπει να τον βάλουν στον κύκλο.
Μαθησιακές επιδιώξεις: να προσανατολίζονται στο χώρο ακολουθώντας μια διαδρομή, να ερευνούν ποικίλες καταστάσεις, να στηρίζονται σε προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες, να κάνουν απλές υποθέσεις και να καταλήγουν σε σχετικά συμπεράσματα.
Για τη σύγκριση επιπέδων και στερεών σχημάτων προχωρούμε και σε μια τρίτη δραστηριότητα. Σε μια κατάλληλα σχεδιασμένη λωρίδα χαρτί έχουν αποτυπωθεί τα επίπεδα σχήματα. Το κάθε παιδί κληρώνει ένα στερεό σχήμα το οποίο υποτίθεται ότι είναι, π.χ., ο κύλινδρος. Πρέπει να περπατήσει πάνω στη λωρίδα ακολουθώντας τα ίχνη των κυλίνδρων που πέρασαν πριν, δηλαδή τους κύκλους (Τζεκάκη 2005). Για να διαπιστώσουμε εάν τα παιδιά έχουν κατανοήσει τα επίπεδα και τα στερεά σχήματα οργανώνουμε και τέταρτη δραστηριότητα.
Μαθησιακές επιδιώξεις: να αναγνωρίζουν και να ονομάζουν απλά στερεά και επίπεδα σχήματα, να ανακαλύπτουν βασικά χαρακτηριστικά γύρω από τη δομή και τις ιδιότητες των υλικών.
Τα παιδιά ανά τρία παίζουν παιχνίδι με τις προβολές των στερεών και τις σκιές τους: κρατάνε στερεά σχήματα και με τη βοήθεια φακών τα προβάλλουν στον τοίχο για να δουν ποιο σχήμα θα αποτυπωθεί. Προηγουμένως κάνουν υποθέσεις για ποιο σχήμα πρόκειται να προβληθεί, ελέγχουν, δοκιμάζουν και επαληθεύουν ή όχι τις αρχικές υποθέσεις τους και καταλήγουν σε σχετικά συμπεράσματα.
Στο τέλος και αυτής της ενότητας, αφού έχουν προηγηθεί παρατηρήσεις και καταγραφές από τη μεριά μας, αξιολογούμε τα παιδιά με βάση τις αρχικές επιδιώξεις που θέσαμε τόσο για το σύνολο της τάξης όσο και για το κάθε παιδί μεμονωμένα. Έπειτα αξιολογούμε σύμφωνα με το επίπεδο του κάθε παιδιού, τα ενδιαφέροντά του, τις προϋπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες, τη βοήθεια που χρειάστηκε για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων, το βαθμό συμμετοχής στη δραστηριότητα, το πόσο συνεργάσιμο και υποστηρικτικό ήταν, το πώς αντιμετώπιζε το ίδιο τα λάθη του και κατά πόσο βοηθούσε το ίδιο άλλα παιδιά να διορθώνουν τα λάθη τους.
Σε κάθε περίπτωση μας ενδιαφέρει να αξιολογήσουμε όχι μόνο αυτά που το παιδί κάνει μόνο του αλλά και με βοήθεια ικανότερου συνομηλίκου και ενήλικα. Εξάλλου το κάθε παιδί είναι ενεργητικό ον το οποίο όμως μαθαίνει δρώντας σε αλληλεπίδραση με το κοινωνικό περιβάλλον. Ο,τι είναι δυνατό για τον έναν, είναι εν δυνάμει δυνατό για τον καθένα.